Witlof is een knolgewas, niet anders dan de biet. Het werd al in de 18e eeuw populair als koffiesurrogaat toen koffie schaars was tijdens de Napoleontische oorlogen. De wortel van de witlofplant kan, wanneer deze wordt geroosterd, gedroogd en gemalen, worden gemengd met koffie of helemaal worden vervangen.
Cafeïne in Witlof
De witlofplant bevat geen cafeïne. Omdat de plant cafeïnevrij is, zijn geroosterde dranken die uitsluitend van cichorei of van cichorei gemengd met andere stoffen zonder cafeïne zijn gemaakt, ook cafeïnevrij.
Witlofkoffie
Het is gebruikelijker om koffie te vinden die is gemengd met witlof dan om een drank te vinden die puur is gemaakt van geroosterd witlof. In gemengde koffie varieert het cafeïnegehalte op basis van de verhouding van witlof tot koffiebonen. Een onderzoek uit 1988 van het cafeïnegehalte van verschillende dranken gepubliceerd in "Food and Chemical Toxicology" toonde aan dat koffie met cichorei slechts een derde van de cafeïne bevatte als instantkoffie, terwijl laboratoriummetingen volgens USDA niveaus hebben gevonden in sommige cichorei dichter bij driekwart van de cafeïne in koffie zitten. Elk merk en elke melange heeft zijn eigen niveaus op basis van het aandeel witlof tot koffie.
Witlofmengsels
Naast het mengen van witlof met koffie, hebben mensen in de loop der jaren een aantal andere geroosterde plantaardige voedingsmiddelen in combinatie met koffie gebruikt om een dollar te strekken, cafeïne te verminderen of de smaak te verbeteren. Toen koffie te duur was voor de meeste mensen om pure, gebrande bieten, paardenbloemwortels, gerstemout, tarwe en andere geroosterde granen te drinken, werden de mix gemengd. Mixen zijn nog steeds populair vandaag vanwege hun smaak en verminderde cafeïnegehalte.
Koffiesurrogaten
Mensen die om gezondheidsredenen helemaal van koffie willen afzien, zullen een aantal koffiesurrogaten vinden die zijn gemaakt met dezelfde ingrediënten die vroeger werden gebruikt om koffie te rekken. Geroosterde ontbijtgranen worden gekristalliseerd om te worden gebruikt als oploskoffie. Alles van gerst en tarwe tot sojabonen en witlof kan worden geroosterd en gemalen als vervanging voor koffie. Hoewel deze dranken niet precies de smaak van koffie nabootsen, zijn ze vergelijkbaar genoeg om te staan als een warme drank voor iemand die koffie vermijdt.