Tip
B12-tekort veroorzaakt geen bloedarmoede door ijzertekort. B12 en ijzer zijn beide cruciaal voor de functie van rode bloedcellen, maar bloedarmoede veroorzaakt door lage B12 verschilt van bloedarmoede door ijzertekort.
Wat is bloedarmoede?
De American Society of Hematology schat dat meer dan 3 miljoen Amerikanen bloedarmoede hebben, een bloedaandoening die rode bloedcellen aantast. Rode bloedcellen transporteren zuurstof naar je spieren en organen, maar mensen met bloedarmoede hebben ofwel niet genoeg rode bloedcellen om dit goed te doen, of hun rode bloedcellen worstelen om zuurstof te transporteren.
Er zijn verschillende soorten bloedarmoede, waaronder bloedarmoede door ijzertekort (het meest voorkomende type), bloedarmoede met B12-tekort, sikkelcelanemie en aplastische bloedarmoede. Een gebrek aan B12 en ijzer zijn beide gekoppeld aan soorten bloedarmoede.
Wat is B12?
Het Linus Pauling Instituut aan de Oregon State University legt uit dat vitamine B12 een aantal rollen in het lichaam speelt, waaronder het gezond houden van zenuwcellen en rode bloedcellen, het helpen creëren van DNA, het creëren van neurotransmitters en het behoud van de myelineschede rond uw neuronen.
Mannen en vrouwen ouder dan 14 jaar moeten ernaar streven om 2, 4 microgram B12 per dag te krijgen, zegt het National Institutes of Health (NIH) Bureau voor voedingssupplementen. Dat bedrag stijgt tot 2, 6 microgram tijdens de zwangerschap en 2, 8 microgram tijdens de borstvoeding.
B12 komt van nature voor in dierenvoeding en sommige voedingsmiddelen zijn hiermee verrijkt. De vitamine komt niet van nature in planten voor. Goede bronnen van B12 zijn vlees, vis, gevogelte, eieren, melk en verrijkte ontbijtgranen. Een portie gekookte runderlever levert bijvoorbeeld 60 microgram B12 en 215 microgram folaat. Een portie gekookte kokkels van 3 ons levert 84 microgram B12 en 25 microgram folaat.
Hier is hoe B12 en bloedarmoede zijn verbonden. Je lichaam absorbeert vitamine B12 via een proces in twee stappen. B12 in voedsel zit vast aan een eiwit, dus eerst scheidt het zoutzuur in je maag de B12 van dit eiwit. Vervolgens combineert de vitamine B12 met een nieuw eiwit, intrinsieke factor, en neemt uw lichaam het op.
Intrinsieke factor wordt gemaakt door maagwandcellen, maar sommige mensen produceren niet genoeg intrinsieke factor of hun lichaam vernietigt het. Als gevolg hiervan kunnen ze B12 niet opnemen uit voedsel of supplementen, wat resulteert in een aandoening die pernicieuze anemie wordt genoemd.
De rol van ijzer
UCSF Health beschrijft ijzer als "een essentieel element voor bloedproductie." IJzer helpt uw lichaam hemoglobine te maken (een stof in rode bloedcellen die helpt bij het transport van zuurstof) en is ook aanwezig in myoglobine, dat zuurstof transporteert en opslaat in spieren. IJzer wordt ook gebruikt voor ademhaling, het maken van collageen en het metaboliseren van energie.
Het NIH Office of Dietary Supplements beveelt de volgende dagelijkse inname van ijzer aan voor mensen die niet vegetariër zijn:
- 11 milligram voor baby's van 7 tot 12 maanden * 7 milligram voor kinderen van 1 tot 3 jaar
- 10 milligram voor kinderen van 4 tot 8 jaar
- 8 milligram voor kinderen van 9 tot 13 jaar
- 11 milligram voor mannen van 14 tot 18 jaar
- 15 milligram voor vrouwen van 14 tot 18 jaar
- 8 milligram voor mannen in de leeftijd van 19 tot 50
- 18 milligram voor vrouwen van 19 tot 50 jaar
- 27 milligram voor zwangere vrouwen
- 9 tot 10 milligram voor vrouwen die borstvoeding geven * 8 milligram voor volwassenen ouder dan 51 jaar
Als je vegetarisch of veganistisch bent, is de aanbevolen dagelijkse ijzerinname hoger. Dat komt omdat heembronnen van ijzer, gevonden in vlees, gemakkelijker worden opgenomen dan de nonheme bronnen van ijzer in plantaardig voedsel.
Er zijn een aantal ijzerrijke voedingsmiddelen beschikbaar. Een portie gekookte kippenlever van 3 ons levert bijna 10 milligram ijzer en een portie runderlever van 3 ons bevat 6 milligram. Drie gram rauwe Pacifische oesters biedt meer dan 5 milligram ijzer. Een kopje verrijkte tarwegranen levert bijna 4 milligram ijzer en een kopje rauwe spinazie levert bijna 1 milligram ijzer.
Bloedarmoede door ijzergebrek
Bloedarmoede door ijzertekort is een aandoening waarbij een tekort aan gezonde rode bloedcellen optreedt als gevolg van een tekort aan ijzer in het lichaam. Volgens de American Society of Hematology omvatten mensen met een verhoogd risico op bloedarmoede door ijzertekort:
- Vegetariërs en veganisten die niet genoeg ijzer uit de voeding consumeren
- Mensen die menstrueren, vooral met zware of langdurige periodes
- Mensen die zwanger zijn of borstvoeding geven
- Iedereen die onlangs een grote operatie heeft ondergaan of een ernstig lichamelijk trauma heeft ondergaan
- Mensen met gastro-intestinale aandoeningen die de ijzerabsorptie beïnvloeden, zoals de ziekte van Crohn, maagzweer of coeliakie
- Mensen die maagbypass of andere bariatrische procedures hebben ondergaan
B12 en bloedarmoede
Mensen met bloedarmoede met vitamine B12-tekort - ook wel megaloblastaire bloedarmoede genoemd - hebben onvoldoende gezonde rode bloedcellen vanwege een tekort aan B12. Dit type bloedarmoede kan ook worden veroorzaakt door een tekort aan foliumzuur, soms foliumzuur genoemd.
Johns Hopkins Medicine legt uit dat dit soort bloedarmoede betekent dat rode bloedcellen zich niet normaal ontwikkelen. Gezonde bloedcellen moeten rond zijn, maar mensen met bloedarmoede met een B12-tekort hebben grotere, ovaalvormige rode bloedcellen (en uw beenmerg maakt er minder van). Bovendien kunnen de rode bloedcellen sneller sterven dan verwacht.
U loopt mogelijk een verhoogd risico op bloedarmoede door B12-deficiëntie als u:
- Heb een familiegeschiedenis van de aandoening
- Een deel van uw darm of maag is verwijderd
- Lijdt aan een auto-immuunziekte
- Zijn hiv-positief
- Zijn gediagnosticeerd met de ziekte van Crohn
- Eet een vegetarisch of veganistisch dieet met weinig B12
Johns Hopkins zegt dat bloedarmoede door B12-deficiëntie en bloedarmoede door foliumzuurgebrek moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn, dus behandelingsopties kunnen injecties van vitamine B12 en foliumzuurpillen combineren.
Symptomen van lage B12
Een arts kan lage B12-waarden beoordelen door middel van een routinematige bloedtest, en het NIH-kantoor voor voedingssupplementen zegt dat B12-waarden onder 170 tot 250 picogram per milliliter wijzen op een vitamine B12-tekort bij volwassenen. Volgens Harvard Health Publishing kunnen symptomen van B12-tekort zijn:
- Gevoelloze of tintelende voeten, handen of benen
- Vermoeidheid
- Zwak voelen
- Problemen met lopen, zoals wankelen of worstelen met evenwicht
- Zwelling of ontsteking in de tong
- Geheugenverlies